| Left unit | Sense | Right unit | Relation type | Relation name | Document | Tagger | Area | Notes |
For the translation of legal texts it is absolutely necessary to study terminology. In the case of Basque the need is even greater, as our language is not in a good situation in the field of law.
In recent years we have therefore worked to bring together in a single text the different translation techniques (use of adequate terminology, creation of new terms) and an in-depth knowledge of the legal systems which Basque must assimilate (Spanish, French and EU law). Once all this is correctly organised in a single text we can mould the "legal discourse" of Basque.
To attain this goal we have been translating doctrinal texts in law at the University of Deusto since 1994. | <-- | We wish to indicate the difficulties we have had over the years and also our achievements, if there can be said to be any. As indicated above, our study is based on the following: achieving a correct, high-quality legal discourse from the viewpoints of both law and linguistics, using translation and terminology to configure that discourse.
| summary | N-S | TERM25_A1.rs3 | A1 | TERM | |
In this study we shall attempt to determine the resources through which each of these universal relationships can be expressed in Basque and where the limits of each resource lie (at least at the present). What types of adjective can be created through adjective generating suffixes? Although many referential adjectives can be expressed in Basque through compound words, this method clearly does not offer forms for all such adjectives. Where then is the limit? Where is the key? Is it in predicative/non predicative nature, in argumental, field or possessive relationships or is it elsewhere? Does definite/indefinite, animate/inanimate, countable/uncountable nature have any influence? Is impossibility influenced by whether the noun modified is an action, a consequence or an object? Under what conditions could we be forced to use loans to translate referential adjectives from other languages into Basque? When do we use noun complements in Basque to replace adjectives in other languages? | <-- | In summary, the aim of this study is to achieve a systematisation which can help us find the equivalent in Basque to referential adjectives in neighbouring languages in a fairly automatic way.
| summary | N-S | TERM34_A1.rs3 | A1 | TERM | |
Lan honetan, harreman unibertsal horietako bakoitza euskaraz zein baliabideren bidez adieraz daitekeen eta baliabide bakoitzaren mugak (gaur egun behintzat) non egon daitezkeen finkatzen saiatuko gara: Euskal atzizki izenondo-sortzaileen bidez, zein motatako izenondoak sor daitezke? Zenbait izenondo erreferentzial izen elkartuen bidez euskara badaitezke ere, garbi dago bide honek ez dituela izenondo erreferentzial guztien ordainak eskaintzen. Non dago muga? Predikatu-/ez-predikatu izaeran, argumentu-/eremu- /jabego-harremanean edo beste nonbait al datza gakoa? Izenondoaren jatorrian dagoen izenaren mugatu/mugagabe, bizidun/bizigabe, zenbakarri/zenbakaitza bezalako tasunek ba al dute nolabaiteko eraginik? Modifikatua den izena ekintza-, ondorio- edo objektu-izena izateak ba al du eraginik ezintasun horretan? Zein dira erdal izenondo erreferentzial bat ezinbestean mailegatu behar izatera eraman gaitzaketen baldintzak? Noiz erabili ohi ditugu euskal izenlagunak erdal izenondoak ordezkatzeko? | <-- | Lanaren helburua laburki esanda, inguruko hizkuntzen izenondo erreferentzialak euskaratzeko beharrean gaudenean modu automatiko samarrean egiten lagunduko ligukeen sistematizazioa lortzea da.
| summary | N-S | TERM34_A3.rs3 | A3 | TERM | |
alde batetik modifikatzen duten izena ekintza- edo ondorio-izena denean, askotan gertatzen da izenondo erreferentziala izen horren argumentua izatea. Adibidez, decisi髇 presidencial ezinbestean izango da presidenteak erabakitakoa eta extracci髇 dental hortz edo hagin baten ateratzearen ekintza. Bistan da azken kasuan dental izenondoa extraer aditzaren osagarri zuzenaren parekoa dela eta euskaraz izen elkartu sintetikoak hautagai bikainak direla hauetarako (hortz-ateratzea). decisi髇 presidencial ostera, nekez egingo dugu presidente-erabaki eta presidentearen erabaki aukeratuko dugu ia zalantzarik gabe. Zein da desberdintasun honen arrazoia, izen elkartuaren mugatzailearen 'subjektutasuna' ala elementu horren 'mugatutasuna'?
Bestetik, izenondo erreferentzialek modifikatzen dutena (argurmentu-egiturarik gabeko objektu-)izena denean, izenaren eta izenondoaren arteko harremana ezin aurresan daiteke; hiztegigileek -ri dagokion perifrasiaren bidez definitzen duten esparru-harremana edo jabego-harremana dugu orduan. Adibidez, hilo dental hortzak garbitzeko erabiltzen den haria da eta euskaraz, hortzetako haria nahiago genuke seguruenik hortz-haria baino. Azkenik, fonetikaren esparruan erabiltzen den consonante dental multzorako kontsonante horzkaria erabiltzen da eta ez hortz-kontsonante. | <-- | Laburbilduz, unibertsala da izenen eta haien modifikatzaileen artean egon daitezkeen harremanen sailkapena: predikatu-izaera duten modifikatzaileak alde batetik eta izaera erreferentziala duten modifikatzaileak bestetik. Gainera, azken multzo honen barruan izenaren argumentuak diren modifikatzaileak eta izenarekin jabego- edo eremu-harremana dutenak daude.
Harreman horiek gramatika-kategoria desberdinen bidez adieraz daitezke hizkuntza batean eta beste batean: izenondoen bidez, preposizio- edo posposizio-sintagmen bidez, izen elkartuen bidez e.a. Esate baterako, ingeleseko marginal adjektiboak erabilera erreferentziala eta predikatiboa ditu hurrenez hurren marginal note eta marginal case multzoetan; gaztelaniaz berriz, erabilera erreferentziala eta predikatiboa bereizten dituzte, nota al margen eta caso marginal eginez. Euskararako, 'Elhuyar hiztegian' albo-ohar edo marjinako ohar aurki daiteke erabilera erreferentzialerako baina bazterreko kasu bezalako adibideak erabilera predikatiborako. Edonola, zenbait hizkuntzatan, deskribaturiko hiru esparruak estaltzen dituzten izenondoak daude; Levi-ren adibideak gogoraraziko ditugu horretarako: musical voice, musical criticism, musical comedy.
| summary | N-N | TERM34_A3.rs3 | A3 | TERM | |